Nieuwe technologie maakt een einde aan verouderde opvattingen over plasmasnijden
Plasmasystemen worden al meer dan vijftig jaar gebruikt voor het snijden van metaal. Vergeleken met andere manieren van snijden hebben plasmasystemen een groot aantal voordelen. Waarom snijdt dan niet iedereen met plasma? Sommige mensen denken dat plasmasystemen te duur zijn of dat het erg moeilijk te leren is. In dit artikel maken we een einde aan die en vier andere misvattingen en laten we zien waarom moderne plasmasystemen onmisbaar zijn als productiviteitsverhogend gereedschap. 
Conventionele lucht-plasmasystemen zijn geschikt voor dik metaal, tot maar liefst 44 mm of meer, afhankelijk van het systeem.
Misvatting 1: plasma is duur
Plasmasystemen hebben een hogere prijs dan sommige andere snijsystemen, maar er is een verschil tussen prijs en kosten. De hoge snelheid waarmee plasmasystemen kunnen snijden en de superieure kwaliteit van de snede staan garant voor een hogere productiviteit en besparen de gebruiker tijd en geld. Door de hogere snijsnelheid – zonder voorverwarming van het werkstuk – is het werk sneller klaar. De hogere kwaliteit van de snede, met minder slakvorming en een hogere randkwaliteit, betekent dat er minder arbeidsintensieve nabewerkingen nodig zijn. En in tegenstelling tot snijden met zuurstofgas vallen bij plasma de kosten van de huur en het transport van dure cilinders weg. De meeste handbediende plasmasystemen gebruiken immers gecomprimeerde lucht.
Deze voordelen zijn wel alleen mogelijk met een hoogwaardig plasmasysteem. Er is tegenwoordig ook veel goedkope plasma-apparatuur van mindere kwaliteit op de markt. Door de lage prijs lijkt deze apparatuur in eerste instantie wel interessant – zeker wanneer de economische situatie tegenvalt – maar uiteindelijk leiden het slechte ontwerp, de slechte kwaliteit en de verouderde technologie alleen maar tot teleurstellingen. Productiviteitswinst en kostenbesparingen? Die blijken dan ineens flink tegen te vallen.
Close-up van een snede in koolstofstaal met een geautomatiseerde Powermax-plasmatoorts van Hypertherm. 
Hier wordt een dikke metaalplaat met de hand gesneden met een Powermax-systeem van Hypertherm.
Misvatting 2: plasma is alleen voor dun materiaal
Twintig jaar geleden was dit misschien wel waar. De eerste handbediende plasmasystemen voldeden niet altijd aan de verwachtingen wanneer dikker materiaal moest worden gesneden. Vergeleken met zuurstofgas heeft plasma enkele specifieke voordelen bij dun materiaal, zoals; een kleinere door hitte aangetaste zone en minder vervorming. Maar de plasmatechnologie heeft niet stilgestaan en de overtuiging dat plasma alleen geschikt is voor dun materiaal is niet meer van deze tijd. Door het betere ontwerp van toortsen, slijtdelen en stroombronnen kunnen nu plasmasystemen worden gemaakt met een hoger snijvermogen voor grotere diktes – maar liefst 44 mm of meer – terwijl de systemen er alleen maar kleiner op geworden zijn en de inschakelduur is verbeterd.
Die oude opvatting dat plasma alleen geschikt is voor dunne materialen zorgt ervoor dat veel operators voor dikkere materialen toch weer naar hun toorts op zuurstofgas grijpen, terwijl ze met een plasmasysteem een hogere snelheid en betere kwaliteit zouden kunnen bereiken. Wanneer een plasmasysteem niet wordt gebruikt voor alle diktes waartoe het systeem in staat is, blijven de productiviteitswinst en kostenbesparingen beperkt.
Misvatting 3: plasma is alleen voor roestvast staal
Veel plasmagebruikers hebben hun eerste plasmasysteem gekocht voor het snijden van roestvast staal, aluminium of andere non-ferrometalen. Sommige mensen denken nog steeds dat plasma alleen geschikt is voor dit materiaal. In werkelijkheid is plasma geschikt voor het snijden van alle elektrisch geleidende metalen. Voor het snijden van koolstofstaal geniet plasma wereldwijd zelfs een erg grote populariteit.
Natuurlijk is het feit dat plasma rvs en aluminium kan snijden een groot voordeel. Zuurstofgas doet het helemaal niet goed op deze materialen. Plasma is ook beter geschikt voor het snijden van geverfd, vies en zelfs verroest staal. Daardoor is plasma een onmisbaar stuk gereedschap voor werk aan zware installaties, het repareren van auto’s, onderhoud van landbouwmachines en allerlei ander werk.
Misvatting 4: plasma is alleen om te snijden
Plasmasystemen zijn bijzonder veelzijdig. Ze zijn geschikt voor het snijden, doorsteken en schuin snijden van elektrisch geleidende metalen van alle soorten, maten en vormen. Door gewoon even van toorts en/of slijtdelen te veranderen kunnen sommige plasmasystemen wisselen tussen handbediend en geautomatiseerd snijden. Plasmasystemen kunnen ook worden gebruikt op een X-Y-snijtafel of robotarm, op rails om een mooie, lange, rechte snede te maken, of met pijpsnijmachines en machines voor afgeschuind snijden.
Maar er is meer dan snijden. Sommige plasmasystemen – waaronder kleine, draagbare systemen als de nieuwe Powermax45 van Hypertherm – zijn ook uiterst doeltreffend om te gutsen. Er zijn zelfs klanten die hun plasmasysteem in de eerste plaats hebben om te gutsen. Snijden komt daar op de tweede plaats. En gelijk hebben ze. Plasmasystemen hebben voordelen, zoals minder rook en minder lawaai, die geen enkel ander gutssysteem kan bieden. Sommige veelvoorkomende toepassingen van plasma zijn het gutsen van de rugzijde ter voorbereiding van een las en het uitgutsen van versleten of gescheurde onderdelen bij reparatie of vervanging.
Door een plasmasysteem niet alleen te gebruiken voor snijden maar ook voor gutsen halen deze operators nog meer concrete voordelen uit hun systeem en laten ze het sneller renderen.
Misvatting 5: plasma kan niet op het terrein worden gebruikt
Plasmasystemen hebben een stroombron en gas nodig. Voor sommige mensen betekent dit automatisch dat plasma alleen in een fabriek of werkplaats kan worden gebruikt of op andere plaatsen met een vaste stroomvoorziening en lucht. Maar een modern plasmasysteem bevat technologie die het mogelijk maakt om altijd optimaal te functioneren, zolang er maar een voldoende zware aggregaat en een draagbare compressor of een cilinder met perslucht aanwezig zijn. Met hun compacte afmetingen en beperkte gewicht zijn de nieuwste plasmasystemen met een inverter gemakkelijk mee te nemen buiten de werkplaats. Wanneer een systeem op gecomprimeerde lucht wordt meegenomen op het terrein, hoeven bovendien geen ontvlambare gassen vervoerd te worden, zoals bij het snijden met oxyacetyleen.
Plasma snijdt door koolstofstaal, roestvast staal, aluminium en alle andere metalen die elektrisch geleidend zijn.
Misvatting 6: plasma is moeilijk in het gebruik
De onderliggende technologie van een plasmasysteem lijkt misschien ingewikkeld, maar dat geldt daarom niet voor het werken met een modern plasmasysteem. Zelfs personen die voor het eerst met plasma werken, bereiken binnen een paar minuten een goed resultaat. En dat terwijl ze voor het eerst een plasmatoorts in handen hebben! Met lucht-plasmasystemen is er geen gastoevoer om bij te regelen en dankzij zaken als de nozzle shield hoeft zelfs geen afstand boven de plaat te worden aangehouden. Hierdoor is het snijden veel eenvoudiger. De punt van de toorts kan gewoon over het werkstuk worden getrokken en er kan met voorgesneden mallen worden gewerkt. De ergonomisch ontworpen greep van de toorts en de toortsslangen met een snelkoppeling zorgen voor nog meer gebruiksgemak.
Beginnen met plasma is een fluitje van een cent. Systemen als de Powermax45 worden standaard geleverd met vrijwel alles wat de operator maar nodig heeft om aan de slag te kunnen: stroombron, toorts, slijtdelen voor snijden en gutsen, en zelfs stapsgewijze instructies op papier en dvd. De operator hoeft alleen maar te zorgen voor stroom, gas (schone, droge gecomprimeerde lucht of stikstof) en de juiste beschermingsmiddelen voor handen en ogen.
Het belang van deze gebruiksvriendelijke eigenschappen kan niet genoeg worden onderstreept, gezien het grote verloop bij de mensen die dit werk doen en het tekort aan ervaren lassers en snijders in bepaalde regio’s.
Weg met die misvattingen
Bepaalde ideeën over de mogelijkheden van plasma komen voort uit iets wat ooit – maar nu niet meer – waar was, zoals bij misvattingen vaak het geval is. De beste plasmasystemen van nu hebben veel voordelen ten opzichte van vroeger plasmagereedschap, maar ook veel voordelen ten opzichte van andere manieren van snijden en gutsen. Plasmasystemen van Hypertherm en andere grote merken zijn productiviteitsverhogend gereedschap dat maar weinig opleiding vergt, dat voordelig in het gebruik is en dat kan worden gebruikt voor het snijden en gutsen van diverse materialen met uiteenlopende diktes, zowel in de werkplaats als op het terrein.
Sommige plasmasystemen zijn ook geschikt voor uiteenlopende gutstoepassingen. 
Plasma kan worden gebruikt waar nodig, in de werkplaats of op het terrein, voor onderhoud en ander werk.