Aluminium - Aanduiding naar bewerking of leveringstoestand en aanduiding volgens de chemische samenstelling en van de toestand
Aanduiding naar bewerking of leveringstoestand
Kneedlegeringen
Dit zijn legeringen die door kneden (walsen, extruderen, trekken, smeden) tot halffabrikaat worden verwerkt. Tot deze categorie behoren hoogzuivere technisch zuiver aluminium en aluminiumlegeringen.
Levering vond plaats in de vorm van extrusieformaten aan fabrieken die halffabrikaten vervaardigen en van daar naar bedrijven die deze halffabrikaten verder verwerken tot een eindproduct. Volgens de nieuwe EN-norm EN AW worden ze aangeduid met de letter W (Wrought alloys). Kneedlegeringen worden voorzien van letters die duiden op bijzondere gebruiksdoeleinden. Deze letters worden gevolgd door een verbindingsstreepje.
Gietlegeringen
Dit zijn legeringen die door gieten (in zand, coquilles, spuitgieten) in een bepaalde vorm zijn gebracht. Levering vindt meestal plaats in de vorm van broodjes. Ze worden gekenmerkt volgens de EN- norm EN AC met als kenletter C (Casting). Gietlegeringen krijgen bij wijze van onderscheid naar het gietproces een letter. Gietlegeringen waaraan een betrekkelijk hoog gehalte aan koper is toegevoegd, die echter geen legeringsbestanddeel uitmaakt, worden voorzien van de toevoeging (Cu). Bij deze legeringen wijken in het algemeen ook de andere gehalten aan andere legeringsbestanddelen iets af.
Aanduiding volgens de chemische samenstelling en van de toestand
Aanduiding
De aanduiding begint met ‘Al’ voor het basismetaal aluminium, dan volgen de belangrijkste legeringselementen die worden aangeduid met behulp van hun chemische symbool en een getal dat de hoeveelheid ervan aangeeft in massaprocent, voorzover dat ter onderscheiding nodig mocht zijn. Voorbeelden: AlMn1, AlMg3, AlMg4,5Mn, AlZnMgCu1,5.
Toestand van het metaal
De toestand waarin het metaal verkeert wordt bij aluminium-kneedlegeringen aangegeven door hoofdletters achter de legeringsaanduiding. Deze hoofdletters worden gevolgd door cijfers die een nauwkeuriger beschrijving geven van de toestand waarin het materiaal verkeert. Onderstaande opsomming geeft een overzicht van de gebruikte hoofdletter-cijfercombinaties.
Toestand Betekenis
- F Fabricagetoestand (geen grenswaarden voor mechanische eigenschappen vastgelegd).
- O Zachtgegloeid; met deze toestand kunnen producten worden aangeduid, waarbij de vereiste eigenschappen
- door middel van zachtgloeien kunnen worden verkregen.
- O1 In de buurt van de oplosgloeitemperatuur en -tijd thermisch behandeld en langzaam afgekoeld tot kamertemperatuur.
- O2 Thermo-mechanisch behandeld om te komen tot betere vervormingseigenschappen, zoals bijvoorbeeld nodig is voor superplastisch vervormen.
- O3 Gehomogeniseerd.
- H12 Koudverstevigd 1/4-hard.
- H14 Koudverstevigd 1/2-hard.
- H16 Koudverstevigd 3/4-hard.
- H18 Koudverstevigd 4/4-hard (volledig doorgehard).
- H19 Koudverstevigd extra hard.
- Hxx4 Geldt voor gedessineerde of geëmbosseerde plaat of band, die is vervaardigd in de overeenkomstige Hxx-toestand.
- Hxx5 Koudverstevigd; geldt voor gelaste buizen.
- H111 Gegloeid en door middel van opvolgende bewerkingen, zoals bijvoorbeeld strekken of richten in geringe mate koudverstevigd (minder dan H11).
- H22 Koudverstevigd en gegloeid tot 1/4-hard.
- H24 Koudverstevigd en gegloeid tot 1/2-hard.
- H26 Koudverstevigd en gegloeid tot 3/4-hard
- H28 Koudverstevigd en gegloeid tot 4/4-hard (volledig doorgehard).
- H32 Koudverstevigd en gestabiliseerd 1/4-hard
- H34 Koudverstevigd en gestabiliseerd 1/2-hard
- H36 Koudverstevigd en gestabiliseerd 3/4-hard
- H38 Koudverstevigd en gestabiliseerd 4/4-hard
- H42 Koudverstevigd en voorzien van inbrandlak 1/4-hard
- H44 Koudverstevigd en voorzien van inbrandlak 1/2-hard
- H46 Koudverstevigd en voorzien van inbrandlak 3/4-hard
- H48 Koudverstevigd en voorzien van inbrandlak 4/4-hard
- W Oplosgegloeid (instabiele toestand). De tijdsduur van het koudopslaan kan ook worden vastgelegd (W2h, ...).
- W51 Oplosgegloeid (instabiele toestand) en door gecontroleerd rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3% vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%). De producten worden na het rekken niet gericht.
- W510 Oplosgegloeid (instabiele toestand) en door gecontroleerd rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%). De producten worden na het rekken niet gericht.
- W511 Als W510, maar nu gevolgd door een lichte richtbewerking ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- W52 Oplosgegloeid (instabiele toestand) en door 1% tot 5% blijvende stuik ontspannen.
- W54 Oplosgegloeid (instabiele toestand) en door koud narichten in de matrijs ontspannen (matrijssmeedstukken).
- T1 Afgeschrikt vanaf de warmvervormingstemperatuur en koud verouderd.
- T2 Afgeschrikt vanaf de warmvervormingstemperatuur, koudvervormd en koud verouderd.
- T3 Oplosgegloeid, koudvervormd en koud verouderd.
- T31 Oplosgegloeid, ongeveer 1% koudvervormd en koud verouderd.
- T351 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3%, vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%) en koud verouderd. De producten worden na het rekken niet gericht.
- T3510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en koud verouderd. De producten worden na het rekken niet gericht.
- T3511 Als T3510, echter licht nagericht ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- T352 Oplosgegloeid, door 1% tot 5% blijvende stuiking ontspannen en koud verouderd.
- T354 Oplosgegloeid, door koud narichten in vaste matrijs ontspannen en koud verouderd.
- T36 Oplosgegloeid, ongeveer 6% koudvervormd en koud verouderd.
- T37 Oplosgegloeid, ongeveer 7% koudvervormd en koud verouderd.
- T39 Oplosgegloeid en in bepaalde mate koudvervormd ter verkrijging van de vastgelegde mechanische eigenschappen. Het koudvervormen kan voor of na het koud verouderen plaatsvinden.
- T4 Oplosgegloeid en koud verouderd.
- T42 Oplosgegloeid en koud verouderd. Geldt voor proefmateriaal, dat vanuit de zachtgegloeide of F-toestand wordt warmtebehandeld, of voor producten die vanuit een willekeurige toestand bij de verbruiker een warmtebehandeling krijgen.
- T451 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3%, vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%) en koud verouderd. De producten worden na het rekken niet gericht.
- T4510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en koud verouderd. De producten worden na het rekken niet gericht.
- T4511 Als T4510, echter licht nagericht ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- T452 Oplosgegloeid, door 1% tot 5% blijvende stuiking ontspannen en koud verouderd.
- T454 Oplosgegloeid, door koud narichten in vaste matrijs ontspannen en koud verouderd.
- T5 Afgeschrikt vanaf de warmbewerkingstemperatuur en warmverouderd.
- T51 Afgeschrikt vanaf de warmbewerkingstemperatuur en ter verbetering van de vervormbaarheid niet volledig warmverouderd.
- T56 Afgeschrikt vanaf de warmbewerkingstemperatuur en warmverouderd; betere mechanische eigenschappen dan T5 door speciale fabricagecontrole (legeringen uit de 6000-reeks).
- T6 Oplosgegloeid en warmverouderd.
- T61 Oplosgegloeid en ter verbetering van de vervormbaarheid niet volledig warmverouderd.
- T6151 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%) en dan ter verbetering van de vervormbaarheid niet volledig warmverouderd. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T62 Oplosgegloeid en warmverouderd. Geldt voor proefmateriaal, die vanuit de zachtgegloeide toestand of F-toestand een warmtebehandeling ontvangen of voor producten die vanuit een willekeurige toestand bij de gebruiker een warmtebehandeling ontvangen.
- T64 Oplosgegloeid en ter verbetering van de vervormbaarheid niet volledig warmverouderd (tussen T6 en T61).
- T651 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3%, vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%) en warmverouderd. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T6510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en warmverouderd. De producten worden na het rekken niet gericht.
- T5611 Als T6510, echter licht nagericht ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- T652 Oplosgegloeid, door 1% tot 5% blijvende stuiking ontspannen en warmverouderd.
- T654 Oplosgegloeid, door koud narichten in vaste matrijs ontspannen en warmverouderd.
- T66 Oplosgegloeid en warmverouderd; betere mechanische eigenschappen dan T6 door speciale fabricagecontrole (legeringen uit de 6000 reeks).
- T7 Oplosgegloeid en warm oververouderd.
- T73 Oplosgegloeid en warm oververouderd voor het verkrijgen van een optimale weerstand tegen scheurvormende spanningscorrosie.
- T732 Oplosgegloeid en warm oververouderd voor het verkrijgen van een optimale weerstand tegen scheurvormende spanningscorrosie. Geldt voor proefmateriaal, dat vanuit de zachtgegloeide toestand of F-toestand een warmtebehandeling ontvangt of voor producten die vanuit een willekeurige toestand bij de gebruiker een warmtebehandeling ontvangen.
- T7351 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3%, vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%) en warm oververouderd voor het verkrijgen van een optimale weerstand tegen scheurvormende spanningscorrosie. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T73510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en warm oververouderd voor het verkrijgen van een optimale weerstand tegen scheurvormende spanningscorrosie. De producten worden na het rekken niet gericht.
- T73511 Als T73510, echter licht nagericht ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- T7352 Oplosgegloeid, door 1% tot 5% blijvende stuiking ontspannen en warm oververouderd voor het verkrijgen van een optimale weerstand tegen scheurvormende spanningscorrosie.
- T7354 Oplosgegloeid, door koud narichten in vaste matrijs ontspannen en warm oververouderd voor het verkrijgen van een optimale weerstand tegen scheurvormende spanningscorrosie.
- T74 Oplosgegloeid en warm oververouderd (tussen T73 en T76).
- T7451 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3%, vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%) en warm oververouderd (tussen T73 en T76). De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T74510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en warm oververouderd (tussen T73 en T76). De producten worden na het rekken niet gericht.
- T74511 Als T74510, echter licht nagericht ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- T7452 Oplosgegloeid, door 1% tot 5% blijvende stuiking ontspannen en warm oververouderd (tussen T73 en T76).
- T7454 Oplosgegloeid, door koud narichten in vaste matrijs ontspannen en warm oververouderd (tussen T73 en T76).
- T76 Oplosgegloeid en warm oververouderd voor het verkrijgen van een goede weerstand tegen exfoliatie.
- T761 Oplosgegloeid en warm oververouderd voor het verkrijgen van een goede weerstand tegen exfoliatie (geldt voor dunne plaat en band van legering 7475).
- T762 Oplosgegloeid en warm oververouderd voor het verkrijgen van een goede weerstand tegen exfoliatie. Geldt voor proefmateriaal, dat vanuit de zachtgegloeide toestand of
- F-toestand een warmtebehandeling ontvangt of voor producten die vanuit een willekeurige toestand bij de gebruiker een warmtebehandeling ontvangen.
- T7651 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3%, vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%) en warm oververouderd voor het verkrijgen van een goede weerstand tegen exfoliatie. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T76510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en warm oververouderd voor het verkrijgen van een goede weerstand tegen exfoliatie. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T7652 Oplosgegloeid, door 1% tot 5% blijvende stuiking ontspannen en warm oververouderd voor het verkrijgen van een goede weerstand tegen exfoliatie.
- T7654 Oplosgegloeid, door koud narichten in vaste matrijs ontspannen en warm oververouderd voor het verkrijgen van een goede weerstand tegen exfoliatie.
- T79 Oplosgegloeid en (in zeer beperkte mate) warm oververouderd.
- T79510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en (in zeer beperkte mate) warm oververouderd. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T79511 Als T79510, echter licht nagericht ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- T8 Oplosgegloeid, koudvervormd en warmverouderd.
- T81 Oplosgegloeid, ongeveer 1% koudvervormd en warmverouderd.
- T82 Bij de gebruiker oplosgegloeid, ten minste 2% beheerst gerekt en warmverouderd (legering 8090).
- T832 Oplosgegloeid, in een bepaalde mate beheerst gerekt en warmverouderd (geldt voor getrokken buizen van legering 6063).
- T841 Oplosgegloeid, koudvervormd en niet volledig warmverouderd (geldt voor dunne plaat en band van de legeringen 2091 en 8090).
- T84151 Oplosgegloeid, door beheerst rekken met een mate van rek van 1,5% tot 3% ontspannen en niet volledig warmverouderd (plaat van de legeringen 2091 en 8090).
- T851 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: dunne plaat 0,5% tot 3%, plaat 1,5% tot 3%, gewalste of koudvervormde staf 1% tot 3%, vrije-vorm smeedstukken of gesmede en gewalste ringen 1% tot 5%) en warmverouderd. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T8510 Oplosgegloeid, door beheerst rekken ontspannen (mate van rek: geëxtrudeerde staf, profiel en buis 1% tot 3%, getrokken buis 0,5% tot 3%) en warmverouderd. De producten worden na het rekken niet nagericht.
- T8511 Als T8510, echter licht nagericht ten behoeve van het aanhouden van de vastgelegde grensafmetingen.
- T852 Oplosgegloeid, door 1% tot 5% blijvende stuiking ontspannen en warmverouderd.
- T854 Oplosgegloeid, door koud narichten in vaste matrijs ontspannen en warmverouderd.
- T86 Oplosgegloeid, ongeveer 6% koudvervormd en warmverouderd.
- T87 Oplosgegloeid, ongeveer 7% koudvervormd en warmverouderd.
- T89 Oplosgegloeid, in bepaalde mate koudvervormd ter verkrijging van de vastgelegde mechanische eigenschappen en warmverouderd.
- T9 Oplosgegloeid, warmverouderd en koudvervormd.