Blog Frans Vos - Guiding by example

Hypes, ze komen en lijken weer snel te gaan, al zijn er sommigen die sluimerend, af en toe weer wat boven het maaiveld piepend, blijven bestaan. Nu de schoolpoorten weer open gaan, denk ik dan aan de Millet jassen die in mijn tienerjaren furore maakten of aan boekentassen, pennenetuis en andere schoolbenodigdheden van Kipling die een ‘must have’ waren als je door de mainstream klasgenoten als vriendwaardig wou worden ervaren.

Door: Frans Vos - General Manager Materials Consult bv

Ook in de managementwereld duiken er met de regelmaat van de klok termen op die hypen, om dan weer opnieuw naar de achtergrond te vervagen. Op de meer professioneel gerichte ‘sociale (what’s in a word?)’ platformen valt het me tegenwoordig bijvoorbeeld op dat er weer veel te doen is rond ‘Leading bij example’, een managementstijl waarbij de leidinggevende zijn teamcollega’s onder andere aanstuurt door zelf ‘het voorbeeld te geven’. Nu, ik ben van mening dat dat altijd zo is geweest, nog is en zo zal blijven. Iedereen is wel ergens leidinggevende, ook als je dat niet omwille van je functietitel bent. We geven immers dagdagelijks ‘het voorbeeld’ aan de mensen die ons omringen. Maar de vraag is vooral: “welk voorbeeld is dat dan”?

Even een concreet voorbeeld. Ik zag onlangs op een sociaal mediaplatform een filmpje passeren waarbij werd ingezoomd op de onderzijde van een betonnen brug. Ik kan me niet herinneren ooit een betonnen brug in zo een slechte staat te hebben gezien. De betonrot had zodanig huis gehouden dat de wapening aan de onderzijde over zeer grote delen van de boogspanten was komen bloot te liggen en dat elke mens met gezond verstand niet onder die brug zou gaan staan. Elk ogenblik kon er wel ergens een loshangend stuk beton op je schedel vallen. De man die het filmpje had gepost, zette er de volgende vraag bij “Tijdens drone opnames in Italië, kwam ik toevallig onder deze brug door. Al jaren rijd ik daar zonder nadenken soms wel 3-4 x per dag overheen. En met mij vrachtwagens, tractoren, landbouwmachines, etc! Wat doe je hiermee?…”

Wat je daarmee moet doen? Dat is toch duidelijk, denk ik dan. Je stuurt dat filmpje en een woordje uitleg in verband met de locatie zo snel als mogelijk door naar de bevoegde autoriteiten. Als je in het buitenland bent, voor velen zelfs als je in je eigen land bent, weet je natuurlijk niet steeds wie juist de ‘bevoegde’ autoriteiten zijn. Zo heb je in België bijvoorbeeld gewestwegen, je hebt gemeentewegen en nog wel wat andere wegen. In Nederland zijn er rijkswegen, provinciale wegen, lokale wegen en waterschapswegen. En welke weg is welk type weg, dat is ook niet altijd duidelijk. Maar dat doet er eigenlijk niet toe als je een overduidelijk, levensbedreigend schadeprobleem ziet en je ter zake je megabezorgdheid met ‘de autoriteiten’ wil delen. Zoek even op in welke gemeente die brug staat (zelfs zonder bereik van je GPS, zal je wel ergens een naambord langs de weg vinden) en stuur ASAP een e-mail naar de info@ van die gemeente. Wat de gemeente er dan mee doet, zelf de verantwoordelijkheid nemen of pingpong met andere autoriteiten spelen, is vanaf dan niet meer jouw probleem. Jij hebt je plicht gedaan en je hebt het goede voorbeeld gegeven. Als je het niet meldt en de brug stort over enkele weken, maanden of jaren in, dan komt de ‘had ik toen maar…’ onverbiddelijk in je geweten knagen.

Nog een ander brugvoorbeeld: Zoals velen onder jullie al wel gemerkt hebben, is het passeren van het legendarische ‘viaduct van Vilvoorde’ op de Brusselse ring momenteel geen sinecure. In het artikel ‘De dode hoek(en)’ had ik er u al voor verwittigd dat er heuse werken zaten aan te komen om betonrot, gecorrodeerde en gebroken wapeningstaven te herstellen. Wat betreft de wapening en andere metalen onderdelen komen er bij die herstellingen ook heel wat laswerken kijken. Wat velen echter niet beseffen als ze over het viaduct rijden, is dat dat het werk van de lassers heel wat complexer maakt vergeleken met de situatie wanneer ze hetzelfde laswerk in een bedrijfshal zouden kunnen uitvoeren. Omwille van het verkeer dat over de brug passeert, wordt elke brug aan substantiële trillingen onderworpen. Als het laswerk dan rechtstreeks van op onder de brug hangende stellingen moet gebeuren, kan je je inbeelden hoe de lassers het tijdens hun werk te verduren krijgen. Bovendien gaat het gaat daarbij niet alleen over de lassers waarvan we willen dat ze zo ergonomisch mogelijk hun werk kunnen doen, maar ook over dat we als maatschappij van die lassers een superieure laskwaliteit vragen, een kwaliteit die standhoudt voor vele decennia en die ons van nog meer toekomstig fileleed kan vrijwaren. Om bepaalde laswerkzaamheden aan het viaduct van Vilvoorde kwaliteitsvol te kunnen doen, is het dan ook onontbeerlijk dat de trillingen op dat ogenblik tot een absoluut minimum worden beperkt. De meer kritische laswerkzaamheden worden daarom in het weekend uitgevoerd, omdat er dan gemiddeld genomen minder verkeer over het viaduct rijdt. Maar voor sommige lassen is zelfs die maatregel niet goed genoeg.

U weet het uit de media of u weet het helemaal niet, maar net om die reden geldt er sinds begin augustus een weekendverbod voor voertuigen van meer dan 3.5 ton die van de west- naar de oostzijde van het viaduct willen rijden. Ondanks dat er een – weliswaar heel wat meer tijd vragende – omleiding werd voorzien, blijken vele bus- en vrachtwagenchauffeurs dat weekendverbod compleet te negeren. Met een beschuldigende vinger wordt dan al snel naar de ‘slechte bewegwijzering’ of naar ‘den baas’ of naar de ‘zij-doen-het-ook-mentaliteit’ gewezen, maar eigenlijk is er per bus, per vrachtwagen telkens slechts één persoon die het slechte voorbeeld geeft: de chauffeur. En welk voorbeeld geef je dan als je als vrachtwagenchauffeur denderend naast een auto met een gezin passeert op een plaats waar je met je vrachtwagen niet mag komen? Welk voorbeeld is dat dan als je met een bus vol kinderen de verbodsborden negeert? Niet alleen geef je de toekomstige generaties de indruk dat verkeersregels er niet toe doen, maar je leert hen ook dat het werk dat onder het wegdek gebeurt, in soms moeilijke omstandigheden, eigenlijk niet zo belangrijk is. Dat laskwaliteit en, nog erger, de lassers voor jou als chauffeur niet belangrijk zijn, dat ze volgens jou geen respect verdienen. Is dat wat je dan als een zware-overtreding-begaande chauffeur ook aan je eigen kinderen wil leren?

En als u het mij toestaat, zou ik graag nog met een laatste voorbeeld met het betweterige, vermanende vingertje willen zwaaien. Deze keer niet over een brug, over een aandachtige en bezorgde waarnemer of over disrespectvolle chauffeurs die moeite hebben met het zien, lezen en/of begrijpen van verkeersborden, maar over iets waarin we allen het voorbeeld zouden moeten geven. Ik ben steeds enorm verbaasd als er mensen zijn die, ondanks alle bewustwordingscampagnes, nog altijd de al lang wetenschappelijk bewezen voordelen bewust negeren. Graag deel ik hier nog even een blog die ik inmiddels al vele jaren geleden heb geschreven, maar waarvan tot mijn grote spijt de noodzaak tot herhaling elk jaar opnieuw, en exact rond deze tijd, blijft terugkomen. Ik druk dus ook in 2024 op de ‘repeat’-knop en zal dat elk jaar blijven doen totdat iedereen…  

Zet ’m op!

Als je vlak bij een school woont, heb je een mooi beeld van de verschillende wijzen waarop kinderen, ouders en leerkrachten ’s morgens aankomen op school en ’s avonds weer huiswaarts keren. De auto is (jammer genoeg) nog steeds een regelmatig gekozen vervoermiddel, ook de schoolbus is duidelijk aanwezig, de fiets duikt (gelukkig) meer en meer op en te voet is voor zij die op een afstand van maximaal enkele honderden meters wonen. Laat ons ons nu concentreren op zij die met de fiets komen, en bij extrapolatie ook naar het fietsgebruik in weekends en op vakantiedagen. De ouders doen alle mogelijke inspanningen om hun kinderen met de fiets te leren rijden, hoe aan te geven dat je naar links of rechts wil afslaan, welke verkeersregels moeten worden gevolgd enz. Zij ondersteunen, moedigen aan, tonen hoe het allemaal moet. En toch mis ik altijd iets in de wijze waarop vele ouders en leerkrachten hun nobele taak vervullen. Het valt me vooral op dankzij het kleurrijke tafereel dat wordt gevormd door de vele kleurrijke ovaaltjes op de achtergrond van de bakstenen schoolmuren. In de meeste gevallen is het een bijzonder zicht: een kleurrijk stippentapijt dat zich aftekent op kinderhoogte, en hier en daar steekt een stip er bovenuit. Is het een rare kronkel in de ouderlijke hersenen? We leren aan, doen voor, we willen het goede voorbeeld geven, maar toch… We leren onze kinderen om, waarheen ze ook gaan, zonder kleerscheuren doorheen het hedendaagse drukke verkeer te navigeren, maar toch… We smeken de meer rebelse om te doen wat ieder kind zou moeten doen, maar toch… We beschermen en zorgen, maar toch… Maar toch… hoe kunnen we verwachten dat onze kinderen ‘het goede voorbeeld’ volgen als… Op een zekere morgen mis ik iemand in de bonte mengeling van kinderen, ouders en leerkrachten die aankomen aan de school. Even later lees ik mijn krant. Ik bekijk kort de overlijdensberichten … en toen wisten ik … en enkele van die kinderen waarom. Ik word altijd zeer bezorgd als ik een fietsende ouder zie zonder een fietshelm op het verstand.