Grondstoffen in de geopolitieke arena

Grondstofmarkten zijn gevoelig voor geopolitieke ontwikkelingen. Omdat Rusland en Oekraïne twee grondstofrijke landen zijn, heeft de oorlog in Oekraïne veel gevolgen op het aanbod en de vraag naar diverse grondstoffen. Het gaat hier met name om de olie, gas, tarwe, maïs en een grote hoeveelheid diverse metalen. De dynamiek werkt op verschillende manieren door: het verhoogd de prijs van veel van deze grondstoffen, het heeft daarmee in potentie een drukkend effect op de economie en zal indirect uiteindelijk ook enkele groene projecten minder goed betaalbaar maken.

Door Casper Burgering,  Senior Econoom Sustainability Research ABN/AMRO


Geen betrekkelijke betrekkingen

Soms gebeurt er in geopolitiek opzicht in decennia relatief weinig en op andere momenten lijkt het alsof in één week zich een decennia afspeelt. Geopolitieke gebeurtenissen hebben grote invloed op meerdere fronten. De globalisering heeft ervoor gezorgd dat internationale betrekkingen tegenwoordig veel relevanter en impactvoller zijn op bedrijven. Veel toeleveringsketens van sectoren zijn mondiaal verbonden en daarmee een stuk complexer. Bedrijven die een hogere blootstelling hebben aan geopolitieke risico’s doen er daarom goed aan om zich continu goed te laten informeren over geopolitieke trends. De risico's kunnen bijvoorbeeld voortvloeien uit economische sancties, wijzigingen in handelsovereenkomsten, militaire conflicten en veranderingen in de politieke richting van landen.

De sectoren die vooral afhankelijk zijn van internationale toeleveranciers van bijvoorbeeld grondstoffen hebben vaak een verhoogd prijsrisico, op het moment dat deze niet (goed) afgedekt zijn. Dit verhoogde prijsrisico komt door het internationale karakter van de grondstofmarkten. Deze context zorgt voor extra prijsbeweeglijkheid zodra geopolitieke gebeurtenissen zich voordoen.

Rusland-Oekraïne

De geopolitieke onzekerheid blijft voorlopig hoog. En deze toegenomen onzekerheid zien we ook terug in de beweeglijkheid van veel grondstofprijzen. Zo zijn de prijzen op de energiemarkten inmiddels flink gestegen sinds Rusland het soevereine Oekraïne is binnengevallen. Maar Rusland heeft naast energie ook een rijke voorraad metaalertsen en de beschikbaarheid daarvan voor de export is nu nog ongewis. De prijzen van belangrijke metalen – zoals aluminium, nikkel en palladium – zijn daardoor ook scherp gestegen. En deze metalen zijn juist zo relevant voor het maken van de technologieën noodzakelijk voor de energie-transitie. En het is geen ondenkbaar scenario dat op de langere termijn deze prijzen relatief hoog zullen blijven, gegeven de geopolitieke sfeer en toekomstige markttrends.

De investeringen door buitenlandse bedrijven in Rusland worden steeds meer afgeschaald en de economische sancties nemen toe. Op den duur gaan economieën de nadelige gevolgen hiervan merken. Maar het is de inflatie die op korte termijn de meest impact zal hebben, vooral via de gestegen energie- en voedselprijzen.

Dat Rusland zich op deze wijze manifesteert is verontrustend genoeg. Het is vooral een menselijke tragedie. Niemand weet waar en wanneer dit eindigt. Maar stel je eens voor als China ook zijn geopolitieke agenda tot uitvoering brengt. Het land heeft altijd al snode plannen gehad. Zo hebben ze in ieder geval geen fluwelen doekjes gewonden om hun Taiwan intenties en de plannen met de eilandengroep in de Zuid-Chinese zee. Dit zou een disruptie betekenen die veel verder gaat dan grondstofprijzen, economie en duurzaamheid.

Bron: ABN/AMRO Economisch bureau