Kwantificering van de corrosie weerstand van roestvast staal aan de hand van uitvoerige, dertig jaar durende expositieproeven
Roestvast staal bezit goede weerstand tegen weersinvloeden en tegen vervuilde lucht. Het roestvast stalen dak van het Chrysler Building te New York, dat al meer dan een halve eeuw oud is, glanst nog steeds, ondanks het feit dat het slechts éénmaal is schoongemaakt, in 1961.
(artikel gepubliceerd in Roestvast Staal nummer 1, 1991- artikel 136)
Deze prestatie van roestvast staal is inmiddels gekwantificeerd in de vorm van uitvoerige proeven gedurende de afgelopen 30 jaar. De resultaten daarvan zijn neergelegd in een onderzoekrapport van het La Que Center for Corrosion Technology, lnc. De proeven, uitgevoerd op platen die op drie verschillende locaties stonden opgesteld, werden gestart in 1958 onder auspiciën van de voormalige American Society for Testing Materials Committee A10. Er werden elf typen roestvast staal, in een verscheidenheid aan warmtebehandelingen en oppervlaktetoestanden, geëxposeerd. Ze omvatten eenvoudige vlakke oppervlakken, gepuntlaste en langsnaadgelaste monsters en monsters die waren vervormd met een Erichsen bekerapparaat teneinde hoge inwendige restspanningen te introduceren. De 26 platen die in een landelijke atmosfeer zijn geëxposeerd behielden nagenoeg hun volledige oorspronkelijke glans, er was geen meetbare corrosie en hun mechanische eigenschappen waren onveranderd gebleven. Oppervlakken die aan een industriële atmosfeer zijn geëxposeerd waren lichtelijk gevlekt en bedekt met vuil, waardoor de glans met ongeveer de helft was afgenomen. Maar het vuil kon vrij gemakkelijk worden verwijderd met een vochtige doek en met een zacht, niet-abrasiet reinigingsmiddel kon de glans nagenoeg geheel worden hersteld. Er had alleen microscopische corrosie plaatsgevonden en dit had geen invloed gehad op de mechanische eigenschappen.
De voortdurende aanwezigheid van chloriden in de zee-atmosfeer op afstanden van 25 m en 250 m van de vloedlijn had zeer fijne putvormige aantasting tot gevolg gehad, met hier en daar wat roestvlekjes en roestafzetting. Voorzichtig wassen herstelde zo'n 60 tot 100% van de glans bij de austenitische typen uit de 200 en 300 serie, die op een afstand van 250 m hadden gestaan en 40 tot 50% bij die, welke op 25 m van de vloedlijn afstonden. De glans van de AISI 410 en 430 typen, die geen nikkel bevatten, was wat minder. Gepuntlaste platen vertoonden spleetcorrosie op de overlapnaden die het sterkst was bij het type AISI 430. Er konden geen indicaties worden gevonden voor scheurvormende spanningscorrosie in de bekervormige proefstukken. Hoewel er aanzienlijk meer putvormige corrosie optrad op de opstaande zijden van die bekers, die op 25 m van de vloedlijn waren geëxposeerd, was dat niet het geval bij de vlakke proefstukken. Er mag worden geconcludeerd dat vooral austenitisch roestvast staal zeer bestendig is tegen vrijwel alle soorten atmosferen, zolang bepaalde maatregelen worden genomen zoals het voorkomen van spleten en het niet toepassen van sterk koud gedeformeerd metaal in de directe nabijheid van de zee.
Bron: NiDi.
Afbeelding 1. Zo zien vlakke, koud gewalste platen van roestvast staal type AISI 304 er uit na 29 jaar expositie in de industrie-atmosfeer van Newark!Kearny, New Jersey, Amerika.
middenboven: niet geëxposeerde referentieplaat;
links: oppervlak dat naar boven was gekeerd tijdens de expositie, aan de rechterkant is een strook van het oppervlak gereinigd;
rechts: oppervlak dat naar beneden was gekeerd tijdens de expositie, aan de rechterkant is een strook van het oppervlak gereinigd.
Austenitisch roestvast staal voor gevelbekleding
Hans Grimberg Edelstahl GmbH, Essen, leverde de voorgevormde beplating van austenitisch roestvast staal voor de gevelbekleding van een gebouw in Utrecht. Voorts levert deze firma in samenwerking met een binnenhuisarchitect exclusieve roestvast stalen deurkrukken en houdt men zich bezig met de vervaardiging van apparatuur van roestvast staal ten behoeve van gehandicapten en bejaarden.
Bron: NiDi; foto: Hans Grimberg Edelstahl GmbH.
Gekleurd roestvast stalen theatergordijn
Genaamd Vier Jaargetijden, is dit 's werelds eerste gekleurde austenitisch roestvast stalen theatergordijn en het hangt in het Gemeentelijk Cultureel Centrum van Akita, Japan. Het gordijn is vervaardigd door Biko Hayashi, die al gedurende 40 jaar werkt in roestvast staal en het bestaat uit 648 geëtste en gekleurde panelen van 48 x 48 cm met een plaatdikte van 0,6 mm. Het materiaal is austenitisch roestvast staal van het type AlSI 304. Het gordijn toont kersebloesem, groen en scharlaken getinte blaadjes en Akita ceders. Op delicate wijze zijn er over het geheel gestileerde sneeuwvlokken gestrooid.
Bron: NiD; foto: Biko Hayashi.