Do’s en don’ts bij de aanschaf van gebruikte machines
Hoe u voorkomt dat uw gebruikte machine een ‘stoorfactor’ wordt
Een laag investeringsvolume, voldoende productiecapaciteit – de argumenten voor de aanschaf van een gebruikte machine liggen voor de hand. Maar is het wel zo eenvoudig? Vooral bij hoogcomplexe installaties voor specialistische toepassingen wordt de rendabiliteit van een gebruikte installatie bepaald door een reeks van factoren. In het ergste geval wordt de nieuwe gebruikte een ‘stoorfactor’ in het productieproces, doordat de kwaliteit van de onderdelen en de productiecapaciteit onvoldoende zijn.
Wie koopt er nu een auto zonder eerst een proefrit te maken en zonder te weten hoe deze is uitgerust? Het investeren in een gebruikte installatie lijkt vaker dan gedacht precies op dit scenario. Dat geldt in het bijzonder, wanneer complexe speciale machines uit een nichesegment worden aangeschaft zonder overleg met de oorspronkelijke fabrikant. Het buigen van pijpen op industriële schaal is hier een goed voorbeeld van: in veel branches worden er klantspecifieke installatieoplossingen gebruikt die met CNC-besturing, hogecapaciteitsaandrijvingen en complex geconstrueerde buiggereedschappen zorgen voor uiterst nauwkeurige buigresultaten. Deze hoogwaardige installatietechnologie kan niet simpelweg worden gedemonteerd en weer gemonteerd om bij een andere onderneming nieuwe componenten te produceren. De gebruiksmogelijkheden van een machine zijn sterk afhankelijk van detailvragen met betrekking tot de geometrie van de onderdelen, het materiaal en de productiecapaciteit, zoals Hartmut Stöhr, directeur bij buigmachinespecialist Schwarze-Robitec (fabrikant van machines van de merken Schwarze-Robitec, Robitec en Schwarze-Wirtz), duidelijk maakt. “In ons geval wordt de verkoop van gebruikte machines door derden al bemoeilijkt door het procédé zelf. Wanneer een van onze pijpenbuigmachines bijvoorbeeld is geconstrueerd voor het bewerken van seriematig geproduceerde dunwandige uitlaatpijpen, is het niet gezegd dat deze ook geschikt is voor het buigen van dikwandige hogedrukpijpen voor de installatiebouw. Of het aandrijvingsconcept en het machinedesign onder de nieuwe omstandigheden zorgen voor een perfecte onderdelenkwaliteit, kan uiteindelijk alleen worden beoordeeld door een van onze experts.”
Volledig gereviseerde gebruikte machine
Extreem hoge risico’s
Dat gebruikte speciale machines toch elke keer weer worden aangeschaft zonder dat er navraag wordt gedaan bij de fabrikant, vloeit voort uit economische overwegingen, zoals Stöhr weet: “Het lijkt natuurlijk prachtig, wanneer er voor een schijnbaar zeer voordelige prijs een machine wordt aangeboden van een bekende fabrikant die kan worden gebruikt voor de eigen productie.” Maar kopers van speciale machines nemen daarbij vaak te hoge risico’s. Zo worden machines overgenomen zonder voorafgaande tests. Een eerste test vindt pas plaats op de nieuwe productielocatie. Of de installatie de vereiste productiecapaciteit heeft, kan onder deze voorwaarden natuurlijk niet worden nagegaan. “In elk geval moet nog voor de koop worden gecontroleerd of de machine eigenlijk wel goed werkt. Er mag geen sprake zijn van besturingsfouten, de machine mag geen mechanische slijtage vertonen en alle componenten moeten aanwezig zijn”, zo omschrijft Schwarze-Robitec-directeur Bert Zorn de misschien eenvoudigste basisvoorwaarde. “Vervolgens moet de machine in een testloop worden gedemonstreerd, zodat bijvoorbeeld kan worden nagegaan of alle assen nog goed functioneren. Deze criteria zijn echter wel het absolute minimum en in de meeste gevallen niet voldoende. Er zijn meestal veel meer dingen van belang.”
Kleinigheden kunnen de doorslag geven
Keer op keer worden de buigspecialisten geconfronteerd met vragen van gebruikers die al een gebruikte machine hebben gekocht en kort na het starten van de productie voor grote problemen komen te staan. “Als het kalf verdronken is en de machine niet werkt, wordt er contact met ons opgenomen”, aldus Zorn. Kleinigheden kunnen daarbij al de doorslag geven – bijvoorbeeld wanneer er verkeerde hydraulische filters worden gebruikt, wat al na korte tijd leidt tot problemen met de hydraulische pompen.
Informatie uit de databank van de fabrikant
Het komt ook voor dat ‘zwarte schapen’ misbruik maken van de onwetendheid van de kopers: oude installaties worden opnieuw gelakt, daarna zelfs van onjuiste typeaanduidingen voorzien en dan voor een hoge prijs verkocht. Ook is het een probleem, als oorspronkelijke onderdelen zijn vervangen of reparaties of ombouwwerkzaamheden aan de machine niet deskundig zijn uitgevoerd. Daarnaast worden klanten er vaak helemaal niet over geïnformeerd dat het lastig kan zijn aan vervangende onderdelen voor zeer oude componenten te komen. Bij productieproblemen staan dan soms zelfs de monteurs van de oorspronkelijke fabrikant met de handen in het haar, omdat ze de van derden afkomstige onderdelen niet kunnen repareren en de machine dan in zijn oorspronkelijke staat moet worden teruggebracht – met alle kosten van dien. Daarom adviseert Schwarze-Robitec dan ook om voorafgaand aan ieder investeringsbesluit eerst navraag bij hen te doen. “Wanneer er contact met ons wordt opgenomen zijn er diverse mogelijkheden”, verklaart Jürgen Korte, procuratiehouder bij Schwarze-Robitec. “Wij kunnen in onze documentatie nakijken om welke machine het bij een bepaald aanbod precies gaat. Daarbij kunnen we behalve over de uitleveringstoestand en de exacte leeftijd van de machine ook uitspraken doen over de regelmaat waarmee er door de fabrikant onderhoud aan de machine is gepleegd. Dat geeft in elk geval een eerste indicatie over de actuele toestand van de installatie. Bovendien kunnen wij inschatten of het aangeboden machinetype wel in aanmerking komt voor het toepassingsgebied in kwestie.”
Machine in twijfelachtige staat
Veiligheidstechniek als centraal aandachtspunt bij gebruikte machines
Absolute zekerheid geven deze indicatoren uiteraard ook niet. De ‘koninklijke weg’ bij de aanschaf van gebruikte machines is daarom: kopen bij de oorspronkelijke fabrikant. Schwarze-Robitec biedt naast in de fabriek gecontroleerde gebruikte machines ook volledig gereviseerde machines aan. In het geval van de buigspecialist betekent volledig gereviseerd dat de machine bij de fabrikant weer zo goed als nieuw wordt gemaakt. Hiervoor wordt hij compleet gedemonteerd en weer helemaal opnieuw opgebouwd – vanzelfsprekend met de allernieuwste besturing, elektrische installatie, hydrauliek, enz. Bovendien voldoet een volledig gereviseerde installatie altijd aan de actuele veiligheidsvoorschriften en heeft deze dus ook een CE-markering. Juist bij aanschaf van een gebruikte machine is dit een buitengewoon belangrijk punt. Wanneer een machine geen CE-markering heeft en de veiligheidstechniek onvolledig is, mag deze niet in gebruik worden genomen. Daarbij is het in sommige gevallen zo dat een gebruikte machine al niet aan de veiligheidsvoorschriften voldoet bij het ontbreken van de gebruiksaanwijzing – en dus van aanwijzingen voor het juiste gedrag bij schade. “Voor een oorspronkelijke fabrikant zijn deze dingen natuurlijk vanzelfsprekend. Op onze volledig gereviseerde machines krijgt de klant bovendien de volledige garantie”, verklaart procuratiehouder Korte de voordelen van het kopen bij de fabrikant.
Wanneer er geen vervangende onderdelen zijn
Een niet minder belangrijk punt bij de aanschap van een gebruikte machine zijn de vervangende onderdelen. Hiervoor geldt natuurlijk: hoe ouder de installatie, hoe onzekerder de situatie. De vraag of het überhaupt nog mogelijk is om in geval van schade aan de beslissende componenten te komen, kan meestal alleen worden beantwoord door de fabrikant van de machine. Ook op dit punt geeft de databank informatie over de onderdelen die voor een machine zijn gebruikt. Een volledig gereviseerde machine is vanuit dit oogpunt zonder meer altijd de eerste keuze. Hierbij worden alle verouderde componenten vervangen – van de besturing tot de kleinste pakkingring. Bovendien garanderen de fabrikanten met een omvangrijke serviceverlening dat de installatie ook op de lange duur functioneel blijft. Het punt van de vergangende onderdelen is daarmee meteen uit de wereld geholpen.
Verkeerd bekabeling en reparatie
Beter helemaal nieuw?
In welk geval moet er principieel worden afgezien van de aanschaf van een gebruikte machine en kan er beter worden gekozen voor een compleet nieuwe installatie? Bepalend hiervoor zijn volgens de experts het productscala en het dagelijkse gebruik van de machine. “Als er geen onderdelen in serie moeten worden geproduceerd en er voldoende tijd wordt ingepland voor reparatie en onderhoud, is een gebruikte machine zeker een optie die het overwegen waard is”, verklaart directeur Bert Zorn. “Maar wanneer de productie een grote beschikbaarheid van de installaties vereist en men gebruik wil maken van de voordelen van de nieuwste generaties besturingen, is de onderneming met een nieuwe machine of een volledig gereviseerde installatie beter af. Een nieuwe machine kan bovendien helemaal worden afgestemd op de eisen en behoeften van de klant. Wij adviseren alle ondernemingen die belangstelling hebben voor een pijpenbuigmachine of hun oude machine willen verkopen, eerst contact op te nemen met ons als fabrikant.”
Schwarze-Robitec GmbH - de onderneming
De in 1903 opgerichte onderneming behoort internationaal tot de belangrijkste experts op het gebied van pijpenbuigmachines. Sinds 2011 wordt de onderneming geleid door de directeuren Bert Zorn en Hartmut Stöhr. Bij de hoofdvestiging van de specialist op het gebied van automatische koudbuigmachines in Keulen zijn er momenteel 120 medewerkers werkzaam. Via partnerondernemingen waarmee al jarenlang wordt samengewerkt, is de onderneming wereldwijd vertegenwoordigd. Al in 1977 produceerde Schwarze-Robitec de eerste CNC-gestuurde pijpenbuigmachine. Tot nu toe zijn er meer dan 2.300 machines verkocht. Vele daarvan zijn al meer dan 30 jaar ononderbroken in gebruik. Tot het productassortiment van Schwarze-Robitec behoren naast pijpenbuigmachines en buiggereedschappen ook buisperforeermachines, meetinstallaties en oplossingen in de speciale machinebouw. Op de referentielijst van de pijpenbuigexpert staan uitsluitend bekende fabrikanten uit de automobielindustrie, de energiesector en de scheepsbouw. Daarnaast worden de oplossingen van de onderneming gebruikt in de lucht- en ruimtevaart en vele andere industrieën.
Meer informatie over Schwarze-Robitec is te vinden op internet op
.
Checklist voor de aanschaf van gebruikte machines
Zorg voor aanschaf van een gebruikte machine dat u duidelijkheid hebt over de volgende punten:
Is de machine geschikt voor de benodigde onderdelenspecificatie? (Navraag doen bij de fabrikant.)
Kan de machine onder maximale belasting de vereiste capaciteit bereiken? (Navraag doen bij de fabrikant.)
Is het typeplaatje aanwezig en stemt dit overeen met de machine?
Is er een complete en bij de machine behorende gebruiksaanwijzing inclusief alle onderhoudsdocumenten en schakelschema’s aanwezig? Wat is de taal van de gebruiksaanwijzing?
Wanneer is de machine voor het laatst gebruikt?
Vertoont de machinebesturing bij de testloop storingen?
Is de machine bij de testloop mechanisch stabiel (geen speling, storende geluiden, e.d.)?
Voldoet de machine aan alle actuele veiligheidsvoorschriften (CE-markering)?
Zijn alle vervangende onderdelen gemakkelijk verkrijgbaar? (Navraag doen bij de fabrikant.)
Zijn er geen constructieve veranderingen aan de machine aangebracht?